Het marktaandeel van alcoholvrij en alcoholarm bier en mixdranken met bier, groeit gestaag. Dit is het vooral het geval in Duitssprekende gebieden, waar blijkt dat deze steeds populairdere dranken meer zijn dan een modieuze bevlieging. De Duitse brouwerij Spaten-Franziskaner-Bräu heeft het verkooppotentieel van alcoholvrije mixdranken snel weten te herkennen en heeft een programma opgezet om de productie van deze dranken te upgraden en op te voeren.

De Franziskaner brouwerij

Spaten-Franziskaner-Bräu GmbH is onderdeel van Anheuser-Busch InBev en is gevestigd in het centrum van München. Onder het merk Franziskaner produceert het bedrijf een uitgebreid assortiment dranken, waaronder lichte en donkere bieren, de merken Kristallklar en Royal, Kellerbier, licht tarwebier en de shandy Natur Russ. De “Brouwerij van de Franciscanen” werd al in het jaar 1363 voor het eerst in schriftelijke bronnen genoemd. In recentere jaren heeft de brouwerij World Beer Awards gewonnen voor zijn alcoholvrije en ongefilterde tarwebieren, en drie smaken alcoholvrije mixdranken met bier: bloedsinaasappel, citroen en vlierbes – allemaal gebaseerd op het eigen alcoholvrije tarwebier van de brouwerij.

De verkoop van alcoholvrije producten naar 25 procent van het volume

Alcoholvrije producten zijn nu goed voor ongeveer tien procent van het productievolume van Spaten-Franziskaner-Bräu, maar de historische brouwerij verwacht dat de productie van alcoholvrije producten op middellange termijn zal stijgen tot ongeveer 25 procent. De brouwerij promoot de verkoop van deze dranken actief door initiatieven zoals “Geklärt, wer fährt!” (een soort "Bob"-campagne), waarbij onder meer zwangere vrouwen en automobilisten via de flesetiketten worden gewaarschuwd om geen alcohol te drinken.

Mixdranken al meteen populair

Franziskaner werd aangemoedigd door het succes van zijn alcoholvrije mixdranken en door de positieve reacties van de consument op zijn producten. De eerste twee jaar verkocht de brouwerij ongeveer dubbel zo veel als verwacht. Besloten werd toen om de brouwcapaciteit voor de productie van alcoholvrije mixdranken uit te breiden. 

Tijdens de eerste twee productiejaren werden mixdranken verwerkt met een batch-mixsysteem dat in de jaren '70 van de vorige eeuw was geïnstalleerd voor de productie van shandy. Dit systeem bood echter niet de vereiste capaciteit, noch de flexibiliteit om het stijgende volume alcoholvrije mixdranken te kunnen verwerken. Aan het einde van 2015 besloot Franziskaner de installatie te upgraden naar een nieuw, flexibeler systeem met voldoende potentie om de vereiste capaciteit te bieden teneinde te voldoen aan de verwachte vraag in de komende vijf tot tien jaar.

Inline-mengsysteem vervangt het oude systeem

Het was de bedoeling om het oude, batchgewijze mixsysteem te vervangen door een inline-mengoplossing, te installeren in een ruimte vlak naast een van de pijpmatrices. Deze locatie was ideaal omdat het een gemakkelijke invoer van bier en ontlucht water mogelijk maakte en verder zorgde dat het eindproduct naar de nabijgelegen bottelinstallatie kon worden geleid. Tot de belangrijkste voordelen van overschakeling op een continu inline mengsysteem, in vergelijking met batchgewijze verwerking, behoorden de onmiddellijke beschikbaarheid van product, gereduceerde systeemreserves en de mogelijkheid om, wanneer nodig, veel sneller te kunnen overschakelen tussen productie- en bottelplanningen. Met een inline systeem voor de verwerking van mixdranken is er verder minder handarbeid nodig en worden middelen bespaard vanwege het lagere energie- en waterverbruik.
 
Het meest gecompliceerde aspect van het project van de Franziskaner brouwerij was de vormgeving van de nieuwe technologie in de beperkte beschikbare ruimte. In het geplande mixsysteem moesten drie IBC-containers met siroop worden ondergebracht, inclusief aansluitingen voor koolstofdioxide, bier en waterleidingen. Eveneens een wezenlijk onderdeel van het project was de configuratie van inline kwaliteitscontroletechnologie om het product te testen op alcoholgehalte, oorspronkelijke graviteit en CO₂-gehalte. Het doel was om twee suikertanks te installeren naast het mengsysteem.

Flexibiliteit nodig in het systeemontwerp

De brouwerij nodigde een aantal leveranciers uit tot inschrijving voor een nieuw systeem. Tot deze leveranciers behoorde ook GEA, een vertrouwde partner waarmee Franziskaner eerder al verschillende andere projecten had geklaard. Na beoordeling van alle offertes kende Franziskaner ook dit contract toe aan GEA, dat een continue inline mengoplossing had ontworpen op basis van haar DICON™ continue inline blender, met inbegrip van alle pijpen, kleppen en besturingen. De voorgestelde oplossing voldeed aan alle verwachtingen van de brouwerij wat betreft de kwaliteit, was flexibel met het oog op uitbreiding in de toekomst en bood de beste lay-out onder de gegeven omstandigheden. Op dit punt in het project had geen van de partijen het belang van flexibiliteit van het systeem voorzien.
 
In de winter van 2015/2016 presenteerde GEA de plannen voor een mengsysteem dat zou voldoen aan de verwachtingen van Franziskaner. De klant verleende zijn goedkeuring aan het begin van 2016 en GEA begon het systeem te bouwen. Maar na de start van het project besloot Spaten-Franziskaner-Bräu dat de mengoplossing ook zou worden gebruikt voor de productie van Natur Russ-shandy. Dit betekende dat een aparte tank voor natuurlijke suiker in dezelfde ruimte moest worden ondergebracht, en de enige manier waarop dit zou passen was door de twee oorspronkelijke grote suikertanks dichter naar het mengsysteem te brengen.