08 Jan 2019
De meesten van ons denken er niet bij na wanneer ze een glas koude melk nemen om hun dorst te lessen, of een schaaltje yoghurt. Maar bij sommige mensen veroorzaakt het eten van zuivelproducten onplezierige buikklachten, zoals een opgeblazen gevoel, misselijkheid, winderigheid en diarree Dit komt doordat ze niet in staat zijn lactose te verteren, de belangrijkste koolhydraat in melk.
Een gezond eetpatroon omvat tal van verschillende types voedingsmiddelen
Lactose vormt ongeveer een derde van de droge samenstelling van melk, maar kan niet rechtstreeks worden opgenomen door ons spijsverteringsstelsel. De koolhydraat is een disacharide, wat betekent dat het uit twee suikercomponenten bestaat, te weten glucose en galactose. Het spijsverteringsenzym lactase, dat in kleine hoeveelheden wordt aangemaakt in de dunne darm, heeft als taak lactose uit voedingsmiddelen om te zetten in glucose en galactose, die vervolgens kunnen worden geabsorbeerd door de darmen. Mensen die onvoldoende lactase aanmaken, en dus niet alle lactose die ze binnenkrijgen kunnen afbreken, kunnen onplezierige buikklachten ervaren als ze lactosehoudende voedingsmiddelen eten of drinken.
Lactose-intolerantie bij volwassenen treedt meestal op omdat onze lichamen na de kindertijd, wanneer onze lichamen minder op melk zijn aangewezen als primaire voedingsbron, van nature minder lactase beginnen aan te maken. Ook kunnen in sommige gevallen letsel of ziekte de oorzaak zijn dat er tijdelijk geen lactase meer wordt geproduceerd door de kleine darm. En in zeldzame gevallen worden baby's geboren met een defect lactasegen, zodat ze geen lactase aanmaken en al vanaf de geboorte lactosevrije nutritional formula's nodig hebben.
Het is belangrijk onderscheid te maken tussen lactose-intolerantie en melkallergie, wat een immuunrespons is op het eiwit van koemelk. En hoewel de symptomen van lactose-intolerantie aanzienlijke ongemakken veroorzaken, zijn ze niet gevaarlijk. Veel mensen met enige mate van lactose-intolerantie maken toch nog een kleine hoeveelheid lactase aan en kunnen daarom zonder klachten een beperkte hoeveelheid zuivelproducten consumeren. Desondanks zouden zij er de voorkeur aan kunnen geven om helemaal geen zuivelproducten meer te gebruiken, wat betekent dat ze een belangrijke voedingsbron missen.
Schattingen geven aan dat ongeveer twee derde van de wereldbevolking na hun jeugd een beperkt vermogen heeft om lactose te verteren1. Er zijn trends die verband houden met etniciteit, en lactose-intolerantie komt het meest voor bij bevolkingsgroepen die traditioneel niet veel zuivel consumeren. Daarentegen komt lactose-intolerantie minder voor bij bevolkingsgroepen met relatief zuivelrijke eetpatronen1. Cijfers van het Amerikaanse National Institute of Health1 geven bijvoorbeeld aan dat slechts ongeveer 5% van de bevolking in Noord-Europa lactose-intolerant is, terwijl deze conditie tot 90% van de volwassenen in sommige Oost-Aziatische gemeenschappen betreft.
Vandaag de dag produceert de zuivelindustrie een groot assortiment lactosevrije melk, zuivelpoeders, yoghurt, boter, room en ijs, zodat mensen van iedere leeftijd met een zekere mate van lactose-intolerantie toch hun favoriete producten kunnen consumeren en toegang hebben tot een belangrijke groep voedingsrijke voedingsmiddelen. Het betreft een gevarieerde, mondiale groeimarkt die, naar schatting van industriële analisten, tegen het eind van 2027 goed zou kunnen zijn voor een waarde van US$ 17,82.
Hoe produceren fabrikanten lactosevrije versies van onze geliefde zuivelproducten? De eenvoudigste manier is de toevoeging van het lactase-enzym aan melk, zodat de lactose in glucose en galactose wordt gesplitst voordat we het eten of drinken. Maar als we alle lactose in de melk laten en alleen maar lactase toevoegen, krijgen de producten een zoetere smaak, omdat de galactose- en glucosecomponenten zoeter smaken dan lactose zelf. Het bereiken van de juiste smaak is een van de grootste uitdagingen voor producenten van lactose-arme of -vrije melk en zuivelproducten.
In moderne installaties wordt een deel van de lactose uit melk verwijderd, voordat lactase wordt toegevoegd. Dit resulteert in een eindproduct waarvan de waargenomen zoetheid dichter bij die van lactosehoudende producten ligt. Het kan zijn dat consumenten geen verschil proeven tussen lactosevrije melk en zuivelproducten en producten die gemaakt zijn met lactosehoudende melk.
Het proces bestaat uit het afromen en pasteuriseren van de melk, die vervolgens door filtratiesystemen wordt gevoerd om een deel van de lactose te verwijderen. Er kunnen verschillende filtratiemethoden worden gebruikt, zoals microfiltratie, nanofiltratie, ultrafiltratie en omgekeerde osmose. GEA heeft specialistische kennis van melkverwerking en werkt samen met melkproducenten en zuivelfabrikanten wereldwijd om betrouwbare scheidings- en filtratiesystemen te configureren. Onze oplossingen kunnen op maat worden gemaakt voor efficiënte fractionering van melkcomponenten, die worden gebruikt in producten zoals consumptiemelk, yoghurt en zuivelbestanddelen.
Wij hebben een uitgebreid aanbod aan verwerkingsapparatuur ontwikkeld voor de vervaardiging van melk en zuivelproducten met weinig of geen lactose. Onze portfolio omvat veelzijdige microfiltratie-, ultrafiltratie-, nanofiltratie- en omgekeerde-osmosesystemen, wat de meestgebruikte filtratiesystemen zijn voor het verwijderen van lactose. De vloeibare melk wordt door filtratiemembranen gevoerd die de lactose tegenhouden maar de eiwitten en de meeste andere componenten doorlaten.
Filtratie- en scheidingsprocessen kunnen echter ook een bepaalde hoeveelheid calcium vasthouden. Een andere grote uitdaging voor producenten is te verzekeren dat de calciumbalans in het eindproduct zo dicht mogelijk bij die van volle melk ligt, daarom werkt GEA samen met de industrie aan de ontwikkeling van processen met zo min mogelijk impact op de calcium- en mineralenbalans in lactosevrije melkproducten.
Ook ontwerpen en installeren wij technologieën voor de productie van lactosevrije, lang houdbare (ESL) melk, met een houdbaarheid van tot 40 dagen in gekoelde condities, en UHT-melk die zonder koeling kan worden opgeslagen. Deze producten vormen een mogelijke reddingslijn voor zuigelingen, kinderen en volwassene in gebieden waar lactosevrije zuivel niet gemakkelijk verkrijgbaar is, of waar gekoeld transport en opslag problematisch zijn.
De ontwikkeling van state-of-the-art verwerkingstechnologieën en oplossingen helpt de industrie bij de vervaardiging van hoogwaardige, voedingsrijke zuivelproducten voor speciale voedingsbehoeften van mensen over de hele wereld. Bij GEA werken we er hard aan om voorop te blijven lopen in de technologische innovatie, zodat onze componenten, apparatuur en processen kunnen helpen om efficiënte, duurzame productie te verzekeren voor de huidige en komende generaties.