13 lutego
Wyzwania stojące dziś przed rolnictwem są ogromne: cała branża jest w trakcie zakrojonej na szeroką skalę transformacji mającej na celu bardziej zrównoważoną produkcję oraz dobrostan zwierząt. Jednocześnie wielu rolników boryka się z coraz większą presją ekonomiczną. Panel, w skład którego wchodzą eksperci rządowi, z sektora rolniczego, świata naukowego czy sektora przedsiębiorstw, poruszali kluczowe kwestie, takie jak wstępny wymóg przekierowania na bardziej ekologiczne metody upraw, strategie przystosowywania się do zmian klimatu, poprawa stanu gleb czy zmniejszanie poziomu biurokracji i przepisów, którym podlegają producenci.
W kwestii nawozów i wpływu na klimat Peter Lauwers, prezes GEA Farm Technologies, zwrócił uwagę na konieczność podjęcia pilnych działań. Ale jak wyjaśnił, dobra wiadomość jest taka, że dzięki innowacjom i sprawdzonym technologiom rolnictwo może stać się dużo bardziej ekologiczne i przyjazne dla klimatu i to natychmiast, jeśli zapewnimy odpowiednie warunki prawne i finansowe zachęcające rolników do przyjęcia tych rozwiązań.
– Peter Lauwers
Prezes GEA Farm Technologies
Rolnictwo nie tylko pada ofiarą zmian klimatu, ale też się do nich przyczynia. Obecnie emisje pochodzenia rolniczego stanowią około 12 procent wszystkich emisji CO2. Dla szerszej perspektywy warto jednak dodać, że branżami mającymi największy udział w emisjach gazów cieplarnianych na świcie są branża energetyczna (38%) i transportowa (21%).
W sektorze rolnictwa największy udział w emisjach ma hodowla zwierząt, w szczególności bydła, powodująca duże emisje metanu. Procentowy udział w emisjach hodowli bydła jest różny w poszczególnych krajach. W Niemczech emisje pochodzące z hodowli bydła odpowiadają za zaledwie 4 procent emisji całego kraju, co stanowi pozytywny wzorzec dla branży rolniczej na całym świecie. Gdy przyjrzymy się sytuacji dokładniej, znajdziemy czytelne wskazówki pokazujące, w jaki sposób zmniejszać poziom emisji. Metody gospodarowania bydłem: zdrowie zwierząt, ilość mleka na krowę oraz wydajne wykorzystanie produktów pochodnych, takich jak gnojowica stanowiąca naturalny nawóz – wszystko to wpływa na poziom emisji. Analizy pokazują, że skuteczne zarządzanie ogranicza wpływ hodowli krów i produkcji mleka na klimat. Już sam postęp technologiczny w budowie stodół istotnie zwiększa wydajność.
GEA wspiera producentów mleka od dekad, zapewniając systemy automatyzacji udoju i podawania paszy oraz cyfrowe rozwiązania do zarządzania stadem. Rozwiązania te zapewniają bardziej zrównoważone metody i wyższą jakość produkcji mleka. Połączenie tych nowoczesnych narzędzi pozwala oszczędzać czas, zasoby i energię oraz poprawiać dobrostan zwierząt, ograniczając liczbę przypadków zapalenia sutków i racic. Pozwala to zdecydowanie zmniejszyć wykorzystanie leków i antybiotyków w produkcji mleka. Bez tych innowacji nie uda się zapewnić rolnictwa bardziej przyjaznego dla klimatu.
W czasie panelu omówiona została kwestia ryzyka utraty przez rolników ważnych składników, takich jak azot, zapewniających odżywienie ich polom uprawnym i zbiorom w przypadku dalszego ograniczania i regulowania stosowania nawozów i gnojowicy. Takie działanie wpływa w szerokim zakresie na rentowność, plony i środowisko. W odpowiedzi Lauwers podkreślił, że dzięki wykorzystaniu nowych technologii lepsze gospodarowanie gnojowicą może ograniczyć emisje gazów cieplarnianych w rolnictwie nawet o 30 procent.
– Peter Lauwers
Prezes GEA Farm Technologies
Innowacyjne rozwiązania, takie jak technologia wzbogacania gnojowicy, mogą mieć duży wkład w strategię UE „od pola do stołu”. Jednak mimo iż wydajne, zrównoważone i bardziej skuteczne nawozy azotowe są bardzo potrzebne, postęp prac jest blokowany ze względu na niejasne definicje i niewielkie limity ustalone na poziomie UE. Sytuacja ta blokuje potencjalny pozytywny wpływ innowacji już występujących na rynku lub tych, które niestety mogą nigdy nie zostać wprowadzone do obrotu ze względu na obecne warunki legislacyjne i regulacyjne.
Dlatego Lauwers wzywa do praktycznego przeglądu legislacji na poziomie Niemiec i UE: „Prawo należy dostosowywać szybciej, aby uwzględniać nowe, innowacyjne technologie. Jeśli tak się nie stanie, nie będziemy w stanie odpowiadać na zmieniające się zapotrzebowanie w ramach naszego systemu żywnościowego”. Konieczność podjęcia pilnych działań dotyczy wszystkich stron, ale rewolucja technologiczna wymaga wsparcia, w tym zasobów finansowych dla rolników i instytucji badawczych. Choć z udziałem rolników i dla rolników dokonuje się dużych postępów, prace te należy kontynuować.
Światowe emisje gazów cieplarnianych poszczególnych sektorów w latach 1990-2022 | Statista
CO2-Ausstoß weltweit nach Sektoren | Statista https://www.thuenen.de/de/fachinstitute/betriebswirtschaft/projekte/treibhausgasminderung-ackerbau-im-internationalen-vergleich
Najwięksi światowi emitenci metanu w rolnictwie w 2022 r. | Statista
„Okrągły stół dla bardziej zrównoważonego rolnictwa”, Berlin, 1 lutego 2024
Dr Felix Prinz zu Löwenstein: agronom, rolnik, członek Rady Bioekonomii rządu federalnego Niemiec, członek zarządu Instytutu Badań nad Ekologicznym Rolnictwem
Bernhard Osterburg: inżynier rolnictwa i ekonomista, szef departamentu Gleb i Klimatu w Thünen Institute/ federalnego instytutu badań nad obszarami wiejskimi, lasami i rybołówstwem
Carina Konrad: członkini rządu federalnego Niemiec, inżynier rolnictwa, rolniczka
Peter Lauwers, prezes GEA Farm Technologies