15 Jun 2016
Światowe Forum Gospodarcze z 2015 roku nazwało globalny kryzys wodny największym zagrożeniem, z jakim przyjdzie się zmierzyć naszej planecie w kolejnej dekadzie. Od susz w najbardziej produktywnych regionach rolniczych świata po brak dostępu do zdrowej wody dla miliardów ludzi — kryzys wodny wpływa na populacje i gospodarki krajów rozwiniętych i rozwijających się. Analizy opracowane przez UN-Water, jednostkę ONZ ds. zasobów wodnych, sugerują, że do 2025 roku dwie trzecie światowej populacji będzie żyło w warunkach ograniczonego dostępu do wody, natomiast 1,8 miliarda ludzi będzie mieszkało w krajach lub regionach borykających się z dramatycznym niedoborem wody.
Sektor rolniczy odpowiada za 70% ogólnego zużycia wody na świecie, przemysł to kolejne 20%, a wykorzystywanie wody w gospodarstwach domowych odpowiada za pozostałe 10%. Wzrost globalnej populacji, rozwój sektorów rolniczego i przemysłowego oraz urbanizacja pobudzają ogólny popyt na wodę. Konieczność oszczędzania wody na każdym poziomie staje się coraz bardziej oczywista. Większość mieszkańców krajów rozwiniętych jest świadoma istnienia lokalnych, regionalnych i krajowych inicjatyw, które zachęcają nas wszystkich do rozsądnego gospodarowania wodą. Każdy sektor rolnictwa i przemysłu będzie też musiał opracować innowacyjne rozwiązania, aby móc konsumować mniejsze ilości tego globalnego zasobu.
Przemysł inwestuje duże sumy w rozwój technologii procesów, które zmniejszają zapotrzebowanie na wodę w procesach przemysłowych i produkcji oraz umożliwiają skuteczny recykling wody. Przemysł mleczarski odgrywa pionierską rolę w opracowywaniu ekologicznych rozwiązań przyjaznych wodzie. Zważywszy na fakt, że woda stanowi około 85% mleka istnieje ogromny potencjał dotyczący odzyskiwania wody ukrytej w mleku, aby zaspokoić całe lub prawie całe zapotrzebowanie na wodę używaną w instalacjach do przetwórstwa mleka. Nic się nie powinno marnować, aby można było zminimalizować zapotrzebowanie na świeżą wodę oraz skalę odprowadzanych ścieków.
Jeden z wiodących globalnych producentów żywności zbudował w Meksyku zakład mleczarski o zerowym wskaźniku zużycia wody, co pozwala mu generować oszczędności na poziomie 1,6 miliona litrów wody rocznie. Producent ten inwestuje teraz w budowę kolejnego zakładu mleczarskiego o zerowym wskaźniku zużycia wody w Stanach Zjednoczonych. Według wstępnych prognoz pozwoli to zaoszczędzić 63 miliony galonów wody rocznie. W 2015 roku fabryki firmy — we wszystkich kategoriach handlowych, nie tylko w mleczarstwie — pobierały o 41,2% mniej wody na tonę produktu niż jeszcze 10 lat wcześniej. Kolejnym celem na rok 2020 jest zmniejszenie poboru wody o 35% w porównaniu z 2010 rokiem.
Trzy wybudowane przez GEA w Nowej Zelandii dla firm Fonterra i Yashili zakłady produkcji mleka w proszku wykorzystują wodę pochodzącą z odparowywania mleka do pozyskania wody procesowej i pitnej. Te instalacje odzysku wody potrafią zapewnić od 800 m3 do 5000 m3 wody dziennie przy wskaźniku odzysku na poziomie 90%. Instalacje recyklingowe są w pełni zautomatyzowane i wymagają tylko okazjonalnego nadzoru, nie licząc czyszczenia co 48 godzin działania.
Dla firmy Fonterra oszczędzanie wody jest priorytetem. W roku finansowym 2013-2014 wykorzystanie wody w australijskich fabrykach spółki zmniejszono o osiem procent na tonę produkcji oraz o dwa procent na tonę w zakładach w Nowej Zelandii. Wydajną gospodarkę wodną prowadzi również zakład firmy Fonterra w Darnum produkujący odtłuszczone i pełne mleko w proszku.
Nowy zakład firmy Yashili w Pokeno, w którym produkowane są formuły dla niemowląt, z zewnętrznych źródeł pozyskuje tylko niewielkie ilości wody. Dzięki technologii dostarczonej przez GEA, spółka pobiera wodę wymaganą do obsługi zakładu ze świeżego mleka, które przetwarza. Dzięki temu prowadzi działalność ekologicznie, a koszty utylizacji utrzymuje na niskim poziomie.
Dzięki dekadom branżowego i technologicznego doświadczenia w sektorze technologii mleczarskich, GEA jest globalnym liderem w dostawie systemów filtracyjnych używanych do odzyskiwania i ponownego wykorzystywania kondensatu z fazy odparowywania w przetwórstwie mleka. Technologie recyklingu wody — używane do czyszczenia oraz realizacji działań przebiegających bez styczności z produktem w procesach przemysłowych — są stosunkowo proste. Tak twierdzą inżynierowie GEA, którzy projektowali, wyposażali i budowali zakłady do produkcji mleka w proszku dla firmy Fonterra. Kondensat, znany jako „woda dla krów” jest zbierany z instalacji wyparnej i oczyszczany w wysokociśnieniowej instalacji odwróconej osmozy, w której używane są membrany do odfiltrowywania kondensatu z zanieczyszczeń oraz niepożądanych substancji rozpuszczonych. GEA zainstalowała ponad 100 instalacji odwróconej osmozy na całym świecie.
Proces recyklingu musi obejmować dodatkowe etapy, jeżeli recyklingowana woda ma zostać użyta w samym produkcie. Niepożądane zapachy są eliminowane za pomocą procesu węglowego, a zanieczyszczenia usuwane są w procesie UV i ditlenku chloru. Następnie dodawane są minerały, aby woda działała mniej inwazyjnie na poszczególne systemy zakładu. Ten bardziej kompleksowy, całościowy proces wymaga właściwego zaprojektowania instalacji, z uwzględnieniem skutecznego zintegrowania dodatkowych etapów przetwarzania wody.
Recyklingowana woda może zostać za pomocą tych technologii uzdatniona, aby zrealizować standardy Światowej Organizacji Zdrowia dotyczące wody pitnej i dlatego może być używana do wielu różnych prac w zakładzie mleczarskim, na przykład do spłukiwania, czyszczenia zbiorników i orurowania, ponadto może też być składnikiem w produkcie końcowym. Technologia GEA obejmuje zbiorniki i orurowanie, które spełnią wymogi przetwórcze odzyskiwanej wody, aby była na tyle czysta, by mieć styczność z produktem.
Nawet korzystając z nowoczesnych systemów i technologii do oczyszczenia wody odzyskanej z procesów przemysłowych, nie zawsze konieczne jest oszczędne i wydajne oczyszczanie recyklingowanej wody zgodnie ze standardami, które pozwolą korzystać z niej na etapie przetwórstwa. Znajdzie się jednak zastosowanie i dla takiej wody, może być użyta chociażby do podlewania trawy czy spłukiwania toalet. Każdy galon recyklingowanej wody można wykorzystać ponownie, aby odciążyć dzięki temu przyłącza wodne.
Z perspektywy technologicznej i inżynieryjnej dość praktycznym pomysłem jest budowanie nowych instalacji mleczarskich tak, aby pozwalały oszczędzać wodę i wykorzystywać technologie recyklingowe do pozyskiwania wymaganej wody z przetwarzanego mleka oraz w celu zmniejszenia zapotrzebowania na wodę pochodzącą ze źródeł zewnętrznych. Technologie te można też stosować w istniejących instalacjach, po uważnej analizie dostępnych źródeł i zbadaniu potencjału ponownego użycia wody w obrębie instalacji. Chociaż inicjatywy związane z ponownym wykorzystywaniem wody skutecznie stosuje się w sektorze mleczarskim, możliwe jest również stosowanie tych samych technologii do innych sektorów przemysłu spożywczego, wymagających dużych objętości wody do przetwarzania.
„Podczas gdy rezerwy wodne są coraz mniejsze, przemysł mleczarski wiedzie prym w rozwiązaniach dotyczących oszczędzania” — zauważa Swami Sundaram, kierownik ds. produktu GEA, Filtracja membranowa. „Od wczesnych lat dziewięćdziesiątych, kiedy zainstalowano pierwsze instalacje membranowe do odzyskiwania i ponownego wykorzystania wody z odparowanego kondensatu, technologia stała się obowiązkowym wyposażeniem wszystkich nowych instalacji. Ułatwiło to również budowę dużych zakładów produkcyjnych na obszarach z ograniczonym dostępem do wody, takich jak zachodnie Stany Zjednoczone”.
UN-Water, jednostka ONZ ds. zasobów wodnych, twierdzi, że w ostatnim stuleciu globalne zużycie wody rosło dwukrotnie szybciej niż globalna demografia. Konieczność oszczędzania tego cennego zasobu staje się w tym kontekście coraz bardziej nagląca. GEA z dumą oferuje specjalistyczne rozwiązania z zakresu procesu i inżynierii jako pionier w opracowywaniu solidnych, wydajnych i środowiskowo pewnych technologii, rozwiązań i systemów dla zakładów z zerowym wskaźnikiem zużycia wody w procesach przemysłowych.
Ogólnoświatowa produkcja mleka przez ostatnie kilka dekad wzrosła, a GEA jest liderem w opracowywaniu technologii mleczarskich.