Soğutmada geleceğe dönüyoruz

23 May 2023

Natural refrigerants to protect ozone layer

Küresel ısınmaya bağlı olarak kutup buzulları ve buz kütleleri erirken, deniz seviyeleri yükselirken ve tüm sahil şeridi tehdit altına girerken, doğal soğutucu akışkanlar endüstriyel uygulamalarda minimum çevresel etki imkanı sunmaktadır. Ve Avrupa'nın geleneksel olarak kullanılan gazlardan neredeyse tamamen uzaklaşmasıyla birlikte, soğutucu akışkanlar olan amonyak, hidrokarbon ve karbondioksit, sentetik muadillerine göre en enerji-etkin ve maliyet tasarruflu alternatifler sunmaktadır.

İklim değişikliği ile mücadele büyük bir zorluk. Kloroflorokarbonlar (CFC’ler), hidrokloroflorokarbonlar (HCFC’ler) ve hidroflorokabonlar (HFC’ler) dahil olmak üzere florokarbon gazları (F gazları) gibi sentetik soğutucu akışkanların tamamı ozon tabakasına zarar vermekte olup, yüksek bir küresel ısınma potansiyeline sahiptirler. Sera gazı (GHG) emisyonlarını azaltmak için, özellikle de yüksek enerji talebi olan gıda, içecek ve ilaç sektörlerindeki şirketler tarafından sentetik soğutucu akışkanların değiştirilmesi gerekmektedir. 

GEA, çevresel hedefleri karşılamak ve F-gazlarının kullanımını kademeli olarak sonlandırmak için alternatif doğal soğutucu akışkanlar kullanan teknolojik çözümlerde ön saflarda yer almaktadır. Avrupa Parlamentosu şimdi önümüzdeki 5 yıl içinde soğutma, iklimlendirme ve ısı pompası ekipmanlarında florlu gazların kullanımının tamamen yasaklanmasını sağlayacak daha fazla F-gazı yönetmeliği değişikliği için oylama yapmış olması dikkate değerdir.

Çevre, Halk Sağlığı ve Güvenliği Komitesinin (ENVI) önderlik ettiği F-gazlarını ortadan kaldırmaya yönelik bu iddialı hedefler, Avrupa’nın 2050 yılına kadar iklime zararsız olma hevesini göstermektedir. Endüstrilerin bu düzenlemelere uymak için doğal soğutucu akışkanları benimsemesi gerekiyor, özellikle de per- ve polifloroalkil maddelere (PFAS) ayrılan HFO’lar gibi yeni nesil soğutucu akışkanların yasaklanacağı göz önünde bulundurulduğunda.1

Uygulanacak en yakın tarihli ambargolardan biri, ticari kullanım amaçlı sabit soğutucuları ve dondurucuları (bağımsız ekipman) kapsamaktadır; 1 Ocak 2024 tarihinde yürürlüğe girmesi beklenmekle birlikte, Ocak 2028’e kadar ekipmanın diğer sınıfları da ambargoya dahil edilecektir. GEA, F-gazlarının kullanımını 1 Ocak 2028 tarihine kadar durdurarak sera gazı emisyonlarını azaltmak (Kyoto Protokolü) ve ozon tabakasını korumak (Montreal Protokolü) amacıyla şirketlerin doğal soğutucu akışkanlara geçmelerine yardımcı oluyor. Bir AB sözcüsü durumu şöyle yorumluyor: “Sabit soğutma florlu sera gazlarının kullanılmasını artık gerektirmiyor, çünkü bol miktarda doğal soğutucu akışkan alternatifleri mevcut.”2

Düşük yüklü soğutucu akışkanlar, düşük maliyetli soğutma kapasitesi sağlıyor

Yukarıda belirtilen uygulamalar için, amonyak bir doğal soğutucu akışkandır; aslında, zaten kademeli olarak kullanımdan kaldırılanların yerini alıyor. Sentetik soğutucu akışkanlar kullanan çoğu soğutma sistemi, çevre dostu olan ve küresel ısınma ya da ozon delinmesi üzerinde etkisi bulunmayan doğal soğutucu akışkanlara döndürülebilmektedir.

“Hiç şüphesiz, kısa ömürlü sentetik alternatiflere bel bağlamak yerine, onlarca yıl kullanılabilecek ve AB düzenlemelerine uygun doğal soğutucu bazlı sistemlere yatırım yapmak daha akıllıcadır.” David Blankley, GEA Isıtma & Soğutma Teknolojileri, İleri Soğutma Yönetim Direktörü.

David Blankley, GEA Isıtma & Soğutma Teknolojileri, İleri Soğutma Yönetim Direktörü.

Kanıtlanmış soğutma ve ısıtma teknolojisi, ister bir bira imalathanesinde soğutma işlemi, isterse bir süt ürünleri pastörizasyon işlemi olsun her uygulamaya uyacak kadar sağlam, amonyak kullanılan yenilikçi çözümler sağlayacak şekilde özelleştirilebilir. Amonyak, birçok endüstriyel ekipman için en maliyet etkin ve verimli seçenek olup, hali hazırda tüm endüstriyel soğutma alanlarında soğutucu akışkan olarak kullanılmaktadır.

Amonyak neden ilk tercihiniz olan doğal soğutucu akışkan olmalı?

Amonyak, geleceğe dönüş gazı olarak tanımlanabilir. Kesinlikle yeni bir şey değil ve çok uzun süredir hayatımızda, ancak hala çok modern bir çözüm. Düşük yüklü amonyak, oldukça düşük toplam sahip olma maliyeti ile düşük basınç teknolojisi için modern bir terim olup, 21. yüzyılın ihtiyaçlarını karşılamak üzere evrim geçirmiştir. 

Amonyak tamamen karbonsuzdur ve bu nedenle, diğer soğutucu akışkanlara mükemmel ve sürdürülebilir bir alternatiftir. Ayrıca termodinamik bakımdan yüzde 40’a varan oranda daha verimlidir, bu da onu özellikle ısı pompası uygulamaları (GEA’nın araştırdığı bir başka sürdürülebilir teknoloji) için ideal kılmaktadır. Dahası amonyak, yüksek performanslı, enerji tasarruflu soğutma ve ısıtma çözümleri sunmasının yanı sıra çok çeşitli proseslerde daha az karbondioksit emisyonlarına katkıda bulunmaktadır.


Soğutucu akışkanOPDGWP
Amonyak (R717, NH3)00
Karbon dioksit (R744, CO2)01
Hidrokarbonlar, örn. propan (R290) veya izobutan (R600a)03
Karşılaştırma için: R134a01430

Geleneksel amonyak tesisleri, giderek daha fazla sayıda soğutma sistemli gıda üreticisi, dağıtım merkezleri ve perakendeciler trende katıldıkça, Avrupa, Uzak Doğu ve Birleşik Devletler gibi anahtar bölgelerde basit bir seçim olarak görülmektedir. 2021'deki en güncel rakamlara göre düşük yüklü amonyak tesisleri, Avrupa’da, ABD’de ve Japonya’da yıllık bazda sırasıyla yüzde 11, yüzde 13 ve yüzde 24 artış göstermiştir (kaynak ATMO Raporu).

Güvenlik, GEA için anahtar faktördür

GEA, yüz yılı aşkın bir süredir amonyak-bazlı sistemler ile çalışmaktadır. Bazı kullanıcıların bu alternatif soğutucu akışkanları kullanma konusunda endişeleri olsa da, GEA gibi tecrübeli şirketlerin yerel düzenlemelere uymak için gerekli tüm güvenlik ve havalandırma ekipmanlarını ustalıkla kurabileceklerinden emin olabilirler. Buna ek olarak, tamamen kalifiye ve eğitimli servis ekiplerimiz, ekipmanlarınızın en yüksek standartlarda bakımını sağlayacaktır.

Amonyakta pozitif büyüme açıklandı

GEA’da Satış Departmanı Kıdemli Başkan Yardımcısı Patrick Ackens, amonyağın endüstriyel soğutma için neden en iyi çözüm olduğunu ve işletmelerin amonyağı neden sentetik soğutucu akışkanların yerine geçecek etkili ve doğal bir alternatif olduğunu açıklıyor. “Amonyak doğada kendiliğinden bulunur ve mevcut en ucuz soğutucu akışkanlardan birisidir. Sentetik veya proses yan ürünü değildir, aynı zamanda sıfır GWP ile ozon ve iklim dostudur. Geleceğe hazır bir doğal soğutucu akışkan olarak amonyak da uzun bir kullanım ömrüne sahiptir; bu nedenle, sadece 10 yıl kadar kullanılabilen diğer soğutucu akışkanlarla karşılaştırıldığında harika bir yatırımdır. Amonyağa yatırım yaparsanız, yatırımınız gelecek 30 ila 40 yıl veya daha uzun bir süre güvende olacaktır.”

Amonyak, çevresel yükümlülükleri yerine getirmede en iyi seçenektir

Karadan denize, fabrikalardan bölgesel ısıtma sistemlerine, amonyak bazlı ısıtma ve soğutma sistemleri neredeyse her yerde kullanılabilmektedir. Örneğin, GEA, balıkçı gemilerinde deniz ürünlerinin dondurulması, muhafazası ve depolanması için doğal soğutucu akışkanlar kullanan çok sayıda proje teslim etmiştir! İçerisinde gıda, denizcilik ve farmasötik sektörlerinin de yer aldığı birçok sektörde GEA, diğer sentetik soğutucu akışkanlarına göre çift basamaklı yüzdelere kadar daha iyi performans sağlayan ve böylece bir işletim sisteminin en büyük maliyet kalemlerinden olan elektrik faturalarını düşüren enerji-verimli sistemler sunmaktadır. 

Ayrıca, amonyağın çok çeşitli sıcaklıklardaki çok yönlülüğü, geleneksel pazarlarının ötesinde yeni fırsatların da kilidini açmaktadır. Daha az güç tüketimi ve daha düşük sistem maliyeti ile aynı soğutmayı sağladığı için diğer soğutucu akışkanlardan daha iyi performans sağlar.

AB’nin iddialı yeni hedefleri göz önünde bulundurulduğunda, kuruluşlar, gelişmiş doğal soğutma teknolojilerini benimsedikleri taktirde kaybedecekleri hiçbir şey olmayacak ama kazanacakları çok şey olacaktır. Amonyak sadece ucuz ve güvenli değil, aynı zamanda işletme maliyetleri ve emisyonların daha da azaltılması için en iyi tercihtir. Sonuç olarak GEA, “Daha iyi bir dünya için mühendislik” misyonunun bir parçası olarak her işletmenin sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmasına yardım edebilmektedir.

Amonyak

Amonyak nedir?

18. yüzyılda izole edilmiş, ancak antik Yunan zamanlarından beri bilinen amonyak (NH3), uzunca bir süredir bariz keskin kokusuyla ilişkilendirilmiştir. Doğal olarak oluşan bu gaz renksizdir, toksiktir ve genellikle bitkisel ve hayvansal maddelerinin anaerobik bozunması ile ortaya çıkar. Bununla birlikte, dış uzayda da tespit edilmiştir. Azot ve hidrojenin inorganik bir bileşiği olarak kimyasal bileşimi 1785 yılında belirlenmiş ve amonyak ilk kez 1807 yılında Humphry Davy tarafından elementlerinden üretilmiştir. Amonyak ilk olarak 1850’lerde Fransa'da soğutucu akışkan olarak kullanılmış ve 1860’larda ABD'de yapay buz üretimi için kullanılmıştır. Amonyaklı soğutma makineleri için ilk patent başvuruları 1870’lerde yapılmıştır.

Doğal soğutuculu GEA çözümleri

Bizimle irtibat kurun

Haberleri GEA’dan alın

GEA haber bültenine abone olarak GEA yeniliklerinden ve hikayelerinden haberdar olun.

Bizimle iletişime geçin

Size yardımcı olmak için buradayız! Sadece bir kaç detay ile sorunuza yanıt verebileceğiz.