14 Feb 2022
Dumpen is geen optie. Sarah Meszaros schreef haar scriptie over kaasproductie en de benutting van stofwrongel uit wei. In 2013 zette ze deze interesse om in een baan en is nu Head of Sales Steering & Support Separation Dairy in Oelde (Duitsland).“Ik was altijd geïnteresseerd in de transformatie van iets wat ooit een afvalproduct was in een waardevol, eiwitrijk ingrediënt in zijn verschillende vormen,” zegt Sarah Meszaros,“en ik steun op mijn eigen ervaring. Als moeder van twee kleine kinderen zoek ik heel bewust babyvoeding van hoge kwaliteit, waarin wei-eiwitten een belangrijke rol spelen. En sportvoeding zou ondenkbaar zijn zonder hen.”
– Sarah Meszaros, Senior Director Business Line Dairy bij GEA
Als een traditionele industrie als de zuivelbranche continu aandringt op meer efficiëntie, kostenbesparingen en behoud van grondstoffen door middel van innovatie, kan dat een hele uitdaging zijn.“Het productportfolio van GEA Westfalia Separator biedt een complete weiverwerkingslijn van één leverancier,” legt Sarah Meszaros uit.“De maximale opbrengst kun je alleen realiseren als je de componenten kiest die het beste aansluiten op je behoeften en je de verschillende fasen perfect laten samenwerken.” Hier is een concept dat beperkt is tot alleen de vloeistoffen: ten eerste neemt een clarifier de wei aan die afkomstig is van kaasproductie en verwijdert de vaste deeltjes, hoofdzakelijk stofwrongel. De volgende in de lijn is de skimmer, die de weiroom en de afgeroomde wei van elkaar scheidt. Om er zeker van te zijn dat de room een consistent vetgehalte heeft, gebruik je een Standomat – een speciale geautomatiseerde unit voor standaardisering. Daarna worden de bacteriën gedood in een pasteuriseur. Voor zeer gevoelige producten of producten waaraan hoge veiligheidseisen worden gesteld, zoals babyvoeding, worden bovendien een of twee ontkiemingsseparatoren gebruikt. Deze verwijderen bacteriën en sporen die hittebestendig zijn, wat de houdbaarheid van de producten enorm verbetert.
De route van wei naar efficiëntie: stap voor stap langs de weilijn met GEA scheidingsprocestechnologie
Sarah Meszaros voegt hieraan toe: “Wij leveren complete lijnen, maar ook compactere oplossingen zijn mogelijk. Met onze CleanSkimmer bieden we één investering met twee functies. Dit is een optie voor klanten die vanwege de samenstelling van hun wei zonder clarifier kunnen. Maar dit werkt niet bij elke kaassoort. Uiteindelijk komt de opbrengst niet in de buurt van die van twee separatoren. Advies over kosten en baten kan veel hulp bieden bij het nemen van beslissingen.” "Als we de kosteneffectiviteit bekijken, zijn beide systemen indrukwekkend," betoogt Christian Becker, Product Manager Dairy bij GEA Westfalia Separator. “In een traditionele commerciële lijn van 30.000 l/h kan de CleanSkimmer jaarlijks tot 63.000 liter meer 30% room uit de wei halen (afhankelijk van het type) dan een conventionele skimmer. Als je een clarifier en skimmer samen neemt, krijg je tot 130.000 liter meer room uit de wei dan met een eenvoudige skimmer – wat betekent dat dit stel machines zichzelf in minder dan twee jaar terugbetaalt.”
– Christian Becker, Product Manager Dairy bij GEA
“Een algemeen voordeel van het ontwerp van GEA separatoren zijn hun slijtagevrije afvoersystemen, die na 100.000 lossingen nog net zo nauwkeurig werken als toen ze voor het eerst werden gebruikt,” zegt Sarah Meszaros. “Ze bevatten een hydraulische oplossing die zich flexibel aanpast aan de behoeften, en de grondstoffen daarnaast snel en gemakkelijk verwerkt. Veel meer dan mechanisch aangedreven versies die slijtonderdelen bevatten zoals veren. Hoe onnauwkeuriger de afvoer, des te groter het productverlies.” Ook separatortechnologie met directe aandrijving heeft voordelen. Ze is gemakkelijk te onderhouden en uitermate efficiënt, omdat de energie van de motor rechtstreeks wordt overgebracht naar de as van de trommel. Dit levert een energie-efficiëntie op van 98% in plaats van de 76% die geldt voor modellen met tandwielaandrijving.
Lennart Beick van de afdeling Process Technology legt het verder uit. “Maar bij het afvoeren van verzamelde vaste stoffen uit een separator tellen niet alleen mechanische aspecten. Steeds belangrijker is het dat deze machines op het juiste moment lossen, omdat weiclarifiers en skimmers niet altijd op constante snelheid worden gevoed. Intelligente systemen zorgen ervoor dat de separator ‘herkent’ hoeveel product hij krijgt, waarna hij zijn afvoerintervallen en ook de trommelsnelheid automatisch aanpast.” Lennart Beick heeft een speciale rol. In samenwerking met GEA Separation schreef hij een scriptie over demand-based afvoer door skimmingseparatoren, aan de hand van labtests en een prototypefase op locatie bij de klant, Ammerland Dairy. “De klant was zo overtuigd van onze aanpak dat ze er onmiddellijk zeven zuivellijnen mee hebben uitgerust. Verdere ontwikkelingen vloeiden later samen in een concept dat nu IDEAL Whey heet.”
Ammerland en hun zeven separatoren met hoge opbrengst Een blik op vijf van de zeven melk- en weiseparatoren van GEA bij Ammerland Dairy in Noord-Duitsland.
Het geeft altijd voldoening als inzet en volharding in een verbeteringsproces worden beloond, zoals gebeurde in februari 2021, toen het door GEA Separation gecreëerde IDEAL weischeidingsconcept de internationale FoodTec Award in Silver (DLG) won. “IDEAL Whey is voortgekomen uit het idee om al onze optimalisatiekenmerken op het gebied van digitalisatie, waardecreatie en duurzaamheid begrijpelijker te maken voor onze gebruikers. Waar we naar streven is ideale weiverwerking – met minder zijn we niet tevreden,” legt Christian Becker uit. Hij ziet het als zijn taak om de eisen van de markt en de ideeën van GEA te vertalen in technische oplossingen, en het complexe proces van de ontwikkeling ervan te coördineren.
Efficiëntie is nog steeds een heel relevant onderwerp. Producenten in veel landen vragen zich nog steeds af wat ze moeten doen met alle wei die ze maken. Ook is er steeds meer vraag naar kwaliteitskaas, wei-eiwitten en lactose. “Om je een idee te geven,” zegt Sarah Meszaros, “als je 12 liter melk gebruikt om 1 kg kaas te maken, blijft er 11 liter wei over. Er is zoveel potentieel om dat te benutten.” Terugkomend op IDEAL Whey, legt Christian Becker uit: “Door de combinatie van innovatieve sensoren, mechanisch ontwerp en intelligente besturingsstrategieën is dit concept een mijlpaal geworden in GEA’s continue inspanningen om haar machines en systemen verder te ontwikkelen en klanten de ultieme technische expertise te bieden voor duurzamere productie.” Als ontwikkelaar voegt Lennart Beick hieraan toe: “en niet alle voordelen die dit heeft zijn uit te drukken in cijfers. Hoe kun je processtabiliteit goed kwantificeren als prestatie-indicator?” Er hangt iets van een 'white gold rush' sfeer in het team van zuivelexperts, en hun lijflied zou kunnen zijn: “We do it your wei…”.
– Lennart Beick, Process Technology Manager bij GEA