Napoje owsiane — wschodząca gwiazda na bazie znanego od dawna produktu podstawowego

01 Apr 2022

Napoje owsiane — wschodząca gwiazda na bazie znanego od dawna produktu podstawowego

Trudno nie zauważyć, jak wiele napojów owsianych znajduje się obecnie na półkach supermarketów. Tego rodzaju napoje biją rekordy sprzedaży na całym świecie. Nie powinno to dziwić, ponieważ stanowiące alternatywę dla produktów mlecznych napoje uzyskane z tego podstawowego zboża dają wiele korzyści. Uznane mleczarnie i producenci napojów, jak również nastawione ekologicznie start-upy, wdrażają inteligentne pomysły i technologie, aby wykorzystać pojawiające się możliwości rynkowe.

Jeszcze niedawno nikt nie wróżył owsu wielkiej przyszłości. To niepozorne ziarno, które niegdyś stanowiło podstawowe pożywienie w europejskich kuchniach, do niedawna było traktowane jedynie jako składnik musli, owsianki lub jako pasza dla zwierząt hodowlanych. Obecnie owies przeżywa renesans w formie płynnej jako modna i zrównoważona alternatywa dla mleka. Jeszcze dziesięć lat temu trudno było znaleźć napoje owsiane, a teraz podążają one drogą oferowanych od dłuższego czasu napojów sojowych, migdałowych i ryżowych, trafiając w gusta nowoczesnego i świadomego zdrowotnie pokolenia konsumentów. Co więcej ten nowy produkt może nawet przewyższyć swoich poprzedników.

Historia sukcesu

Wszystko zaczęło się od entuzjastycznej reakcji na nowy wegański substytut mleka w modnych kawiarniach. Od tego czasu napoje z owsa biją rekord za rekordem. W 2019 roku firma doradztwa biznesowego Grand View Research oszacowała globalną sprzedaż tego łagodnie słodkiego produktu na 3,7 mld USD i prognozowała roczny wzrost o prawie dziesięć procent.(1) W 2020 roku portal branżowy FoodNavigator odnotował 300-procentowy wzrost na kluczowym rynku amerykańskim.(2) Tam napoje owsiane zajmują drugie miejsce za napojami migdałowymi i wyprzedziły już produkty sojowe.

Również po drugiej stronie Atlantyku sprzedaż wykazuje tendencję wzrostową. Na przykład w Niemczech napoje owsiane cieszą się większą popularnością niż napoje sojowe i migdałowe razem wzięte. Firmy spożywcze o ugruntowanej pozycji na rynku, jak również wyspecjalizowani producenci ekologiczni i duże sieci handlowe włączają coraz więcej napojów owsianych do oferty alternatywnych produktów roślinnych. Hodowcy owsa mają trudności z zaspokojeniem rosnącego popytu. Nic więc dziwnego, że napoje owsiane cieszą się tak dużym powodzeniem w Europie. Chociaż — jak wszystkie alternatywne produkty roślinne — smakują inaczej niż mleko krowie, ich smak jest wciąż dobrze znany przy śniadaniowym stole. Z podobnych powodów napoje owsiane pozostają produktem niszowym w Chinach i pozostałych częściach Azji Południowo-Wschodniej, pozostając daleko w tyle za lokalnymi alternatywami sojowymi.

Dobre powody dla boomu na napoje owsiane

Znaczące korzyści sprawiają, że spożycie napojów owsianych będzie prawdopodobnie nadal rosło w wielu częściach świata. Jak wszystkie alternatywne produkty roślinne, napoje owsiane nie zawierają laktozy i mają niską zawartość cholesterolu. Chociaż zawierają mniej białka niż mleko krowie i produkty sojowe, napoje owsiane zawierają dużo błonnika i wysokiej jakości węglowodanów. Ważne witaminy i minerały, jak również niski poziom alergenów sprawiają, że produkt ten jest popularny wśród ekspertów w dziedzinie zdrowia. Naukowcy z Würzburga w Niemczech nazwali nawet owies „rośliną leczniczą roku” w 2017 roku(3)

Dzisiejsi konsumenci, od fleksitarian po zdecydowanych wegan, preferują roślinny styl życia, zwłaszcza ze względu na zrównoważoną produkcję. W porównaniu z konwencjonalną produkcją mleka nie występują problemy związane z hodowlą zwierząt, zużywa się mniej ziemi, a zużycie wody i emisja gazów cieplarnianych są zredukowane do ułamka. Jeśli chodzi o korzyści dla środowiska i klimatu, argumenty przemawiające za napojami owsianymi są bardzo przekonujące, o czym świadczy szeroko odnotowane brytyjskie badanie z 2018 roku. Według tego badania uprawa owsa nie prowadzi do powstawania monokultur, co jest krytycznym aspektem produkcji soi, ani nie wymaga intensywnego nawadniania jak w przypadku migdałów czy ryżu.(4) W niektórych przypadkach rolnicy z UE mogą nawet ubiegać się o premie z tytułu zachowania integralności krajobrazu poprzez obsadzanie nowych pól owsem.

Napoje owsiane — wschodząca gwiazda na bazie znanego od dawna produktu podstawowego
Przetwarzanie zmielonego ziarna w napój

Proces przetwarzania owsa w gotowy do sprzedaży napój jest podobny do procesu przetwarzania porównywalnych surowców, takich jak ryż czy proso. Najpierw zmielone ziarno jest mieszane z wodą. Kilkugodzinna obróbka enzymatyczna zapewnia charakterystyczną, łagodną słodycz — przypominającą raczej żucie płatków owsianych. Cenne składniki odżywcze są następnie ekstrahowane w procesie mechanicznym. Otrzymany płyn bazowy jest emulgowany olejem roślinnym w celu uzyskania pożądanej zawartości tłuszczu. Dodawane mogą być również sól, minerały i witaminy w celu pełniejszego odtworzenia wartości odżywczych mleka krowiego. Z reguły napoje owsiane są poddawane obróbce w bardzo wysokiej temperaturze przed zapakowaniem, ponieważ są zazwyczaj przechowywane i sprzedawane bez chłodzenia, tak jak mleko UHT.

Porady i sprawdzona technologia z myślą o efektywnej konfiguracji

W porównaniu z napojami ryżowymi lub sojowymi przemysłowo produkowane napoje owsiane są względną nowością. Nie jest niczym niezwykłym, że producenci potrzebują kilku prób, aby uzyskać odpowiednie właściwości z nieznanego im surowca. Nawet niewielkie odchylenia w procesie przetwarzania, temperaturze lub ilości mogą spowodować, że mleczna konsystencja stanie się niestabilna, a produkt klasy premium dla baristów może nie dać obiecanej pianki do cappuccino. Globalny dostawca technologii przemysłowych GEA od wielu lat angażuje się w zrównoważoną produkcję żywności, a eksperci od przetwarzania oraz specjalistyczne ośrodki badawcze zapewniają wysoki poziom wsparcia dla producentów. Od wirówek dekantacyjnych do ekstrakcji po wyposażenie UHT i kompletne, zintegrowane rozwiązania dotyczące przetwarzania — GEA jest w stanie dostarczyć wszystkie komponenty potrzebne do produkcji.

Zautomatyzowana higieniczna technologia zaworów i pomp

Ponieważ dokładna kontrola procesu ma kluczowe znaczenie, dokładne i niezawodne pompy i zawory odgrywają szczególną rolę w konfiguracji instalacji. Wszystkie zawory są podłączone do programowalnego centralnego systemu sterowania za pośrednictwem połączonych w cyfrową sieć narzędzi kontrolnych „Control Tops”. Duży amerykański producent żywności ekologicznej wdrożył w ten sposób technologię zaworów GEA VARIVENT® podczas rozbudowy swoich zdolności produkcyjnych płynnego koncentratu owsianego w 2020 roku. Dzięki tej w pełni zautomatyzowanej nowej instalacji firma będzie mogła korzystać z powtarzalnych wynikach również w przypadku przyszłych rozbudów.

Technologia higienicznej konstrukcji zaworów jest niezbędna dla zapewnienia bezpieczeństwa produkcji napojów owsianych i zapobiegania zanieczyszczeniu zarazkami lub niekompatybilnymi substancjami. Modułowy system zaworów VARIVENT® oferuje szeroki zakres kombinacji dla wszystkich rodzajów zastosowań. Technologia ta charakteryzuje się ścieżkami przepływu bez martwych stref, aby zapobiec gromadzeniu się pozostałości oraz wyborem materiałów uszczelniających, które są również odporne na koncentraty owsiane o wysokiej zawartości cukru.

Zawory mixproof firmy GEA pozwalają producentom na stosowanie wysokowydajnych systemów CIP, które nie wymagają przerywania procesu w celu przeprowadzenia czyszczenia. GEA oferuje również zawory do sterylnego napełniania oraz do innych zastosowań.

Higieniczne pompy odśrodkowe transportują produkt owsiany, wodę procesową i ciecz czyszczącą zgodnie z precyzyjnym harmonogramem, zapewniając przy tym niezbędne ciśnienie przepływu dla poszczególnych etapów procesu. Pompy specjalne, takie jak nowa pompa dwuśrubowa GEA Hilge NOVATWIN, mogą transportować koncentraty o wysokiej lepkości, jak również wymagane płyny czyszczące, eliminując w ten sposób potrzebę stosowania dodatkowej pompy. GEA oferuje szeroki zakres innych higienicznych pomp odśrodkowych i wydajnych pomp wyporowych — zarówno pomp standardowych jak i elastycznych produktów do zastosowań dopasowanych do potrzeb klienta.

Nieograniczone możliwości

Producenci na całym świecie pracują nad nowymi recepturami opartymi na płynnych produktach owsianych. Są to kremy do gotowania i smarowania, lody, kremy owocowe, a nawet czekolada szlachetna. Niektórzy producenci dostarczają już napoje, które nie są poddawane obróbce termicznej, lecz pasteryzowane jak świeże mleko i sprzedawane w dziale chłodniczym. Niemiecki producent napojów ekologicznych Voelkel informuje, że jego pierwszy napój owsiany sprzedawany w butelkach zwrotnych przekroczył oczekiwania aż dziesięciokrotnie.(5)

Rosnąca liczba przypadków alergii na mleko oraz debata na temat ryzyka związanego z hodowlą zwierząt podniosły świadomość na temat opcji diety opartej na roślinach, zwłaszcza wśród młodszych ludzi. Coraz większa liczba konsumentów dostrzega korzyści zdrowotne i kondycyjne płynące ze spożywania napojów owsianych, co niewątpliwie jeszcze bardziej zwiększy popyt. GEA stale doskonali swoje technologie przetwarzania tych produktów w sposób efektywny, tak aby producenci i konstruktorzy instalacji mogli czerpać z tego rozwoju jak największe korzyści.

Jak możemy pomóc?

Zawory GEA VARIVENT®

Więcej informacji:

Higieniczne zawory i komponenty GEA

Higieniczne zawory GEA stanowią główny komponent instalacji procesowych o matrycowym układzie rur. Dzięki pionierskiej koncepcji zaworu ustanawiającej standardy w zakresie elastyczności, jak również najnowszych funkcji regulacji i automatyzacji, nasze zawory oferują producentom maksymalne bezpieczeństwo produktu i niezawodność procesu. Wszystkie zawory higieniczne GEA zaprojektowano tak, aby były wydajne i efektywne kosztowo w danych zastosowaniach, prowadząc do zrównoważonego działania i znacznego potencjału oszczędności.
Portfolio pomp higienicznych GEA Hilge

Więcej informacji:

Pompy higieniczne GEA

GEA Hilge to wszechstronna oferta pomp odśrodkowych i wyporowych przeznaczonych do szerokiej gamy wrażliwych procesów w branży żywności, napojów i alkoholi oraz w przemyśle farmaceutycznym.
Wirówka — Wirówka dekantacyjna

Więcej informacji:

Wirówki oczyszczające GEA

Dobre jakościowo napoje na bazie roślin dla wybrednych konsumentów

Dalsza lektura: Globalna zmiana na rzecz zdrowszego i rozsądniejszego jedzenia

Dynamiczny rozwój na rynku żywności roślinnej sprawia, że producenci pozostają czujni i zmobilizowani. Napoje na bazie roślin są coraz popularniejsze wśród konsumentów, powodem jest rosnące zainteresowanie ludzi tematyką zdrowia oraz ekologii i prostym faktem, że na rynku dostępna jest większa ilość wysokiej jakości produktów do odkrywania i próbowania.
Otrzymuj wiadomości od GEA

Śledź innowacje i historie GEA, zarejestruj się do biuletynu z wiadomościami od GEA.

Skontaktuj się z nami

Jesteśmy po to, by Ci pomóc! Potrzebujemy kilku informacji, by odpowiedzieć na Twoje zapytanie.