Gezegen dostu gıda yetiştirmek için düşük karbonlu gübrelerin kullanımı
03 Aug 2023
Dünyanın tarıma elverişli olmayan birçok yerinde, gübreler, gıda üretimine ve büyüyen küresel nüfusu beslemeye büyük katkı sağlamıştır. Gübreler hem mahsul verimini artırır hem de tarım için ihtiyaç duyulan arazi miktarını azaltır, fakat aşırı kullanımı da toprağa, havaya ve suya nüfuz ederek çevre kirliliğine katkıda bulunur. Bu nedenle buradaki zorluk, ekolojik yan etkilerini en aza indirerek verimli bir şekilde kullanmaktır.
Bir gübre, besin sağlamak amacıyla toprak veya bitki dokularına uygulanan doğal veya sentetik menşeli herhangi bir materyaldir. Hem doğal hem de endüstriyel olarak üretilen birçok gübre kaynağı bulunur ve üç ana makro-besin içerirler: azot (N), fosfor (P) ve potasyum (K). Çiftçiler bu gübreleri, mahsul yetiştirmek amacıyla temel besinlerle toprak verimliliğini korumak veya hayvanları beslemek amacıyla mera büyümesini sağlamak için kuru, peletlenmiş veya sıvı gibi çeşitli şekillerde uygularlar.
Tarımsal besin yaşam döngüsünde azot önemli bir elementtir. Azot, Dünya atmosferinin yaklaşık yüzde 80’ini oluşturur ve gezegenimizdeki yaşam ve büyüme için hayati öneme sahiptir. Zararsız ve inert bir gaz olarak vücudumuzdaki proteinlerin temelini teşkil eder ve toprak kalitesini artırmaya yardımcı olur. Bununla birlikte, 20. yüzyılın başından bu yana, gezegenin toprağına, su yollarına ve atmosferine salınan azot reaktif formlarının seviyeleri aşırı derecede artmıştır.
Azot sabitleyici kimyasal süreçler, 20. yüzyılın ikinci yarısında azotlu gübrelerin kullanımında önemli bir artışa neden oldu (1961 ve 2019 yılları arasındaki artış yüzde 800) ve geleneksel gıda sistemlerinin daha verimli bir şekilde üretiminde önemli bir bileşen oldu (kişi başına yüzde 30'dan fazla). Fakat olumsuz tarafı ise, bu “eklenen” azotun çoğunun sonradan kaybolması ve tekrar eklenmesinin gerekmesidir.
İngiltere'deki Ekoloji ve Hidroloji Merkezi tarafından yapılan araştırmalar, “çiftlikten sofraya” değer zincirinin tamamı boyunca azotun yüzde 80’inin israf edildiğini ve çevreye salındığını göstermektedir.1 Çiftçiliği daha sürdürülebilir hale getirmek için, azot atıklarını azaltmak ve bu değerli kaynağı geri dönüştürmek kritik bir hedef haline geldi. Toplamda, sera gazı açısından verimli teknolojilerin ve uygulamaların 2050 yılına kadar tarım sektöründe yüzde 20’lik bir emisyon azaltımı sağlamaya katkıda bulunabileceği tahmin edilmektedir.2 Ve bu hiç de zor değil: Amonyağın atmosfere salınarak kaybolmasını önleyen gübre lagünlerine kapak koymak gibi basit işlemler, birçok ülkede zaten iyi bir tarım uygulamasıdır.
Azot emisyonlarını sürdürülebilir gübreye dönüştürme
Norveç merkezli N2 Applied ile uzun vadeli, özel ve stratejik bir ortaklık kapsamında, iki şirket süt çiftçiliği endüstrisi için bir gübre işleme çözümü sağlamak üzere işbirliğine gitti. GEA ProManure E2950, gübreyi zenginleştirilmiş gübreye dönüştürmekte ve aynı zamanda çiftliğin genel sera gazı emisyonlarını yüzde 30’a kadar azaltmaktadır.
GEA’da Gübre İşleme Kıdemli Direktörü Adel Sharifi, gübre zenginleştiricinin işlevselliğini açıklıyor. “Teknoloji, organik substratı havadaki azotla güçlendirerek azotla zenginleştirilmiş organik (NEO) gübre yaratıyor. Zenginleştirme işlemi ayrıca, gübreyi hafif asidik hale getirir, bu da depolama ve uygulama sırasında amonyak (NH3) oluşumunu ve emisyonunu durdurur. Ayrıca, sera gazı emisyonlarında bir azalma sağlayan ve organik karbon kaybını önleyen metan (CH4) oluşumunu da engeller. Bu, NEO'ya sürdürülebilir tarım için çevresel ve ekonomik bir çözüm olma potansiyel sunuyor.”
GEA ProManure E2950 gübre zenginleştirici
Buna ek olarak, son performans denemelerinden elde edilen veriler, NEO gübresinin, işlenmemiş sulu harç ile karşılaştırıldığında, mahsullere ve çimlere uygulandığı zaman azotu yüzde 59 daha verimli kullandığını göstermektedir. Bu, topraklara ve su yollarına sızmak yerine işlenmiş sulu harç içinde çok daha yüksek bir azot seviyesinin tutulduğu anlamına gelir. Bu sonuçlar, döngüsel tarım için önemli bir atılımı temsil etmekte ve plazma arıtma teknolojisinin NEO malzemesini uygulanabilir ve güvenilir bir şekilde yerinde üretmek için kullanılabileceğinin altını çizmektedir. Dahası, bu yenilikçi gübre yönetimi teknolojisi, daha kısa değer zincirleri ile sonuçlanır ve fosil yakıt bazlı kimyasal gübrelere olan ihtiyacı da azaltır.
Çevre düzenlemelerine uygun sürdürülebilir süt çiftçiliği
Buckinghamshire, İngiltere’de bulunan Holly Green Farm'dan süt çiftçisi Neil Dyson, iki yıldır sistemle çalışıyor ve NEO’nun çeşitli avantajlarını görüyor. “500 ineklik bir sürüyle çalışan yeni teknoloji, sulu harç kullanımının daha verimli olmasını sağlıyor. Daha önce çöpe atmak zorunda kalıyorduk; ancak şimdi bunu çok daha iyi değerlendirebiliyorum ve daha önce tarıma uygun olmayan tarlalara da uygulayabiliyorum” diyor.
Neil gibi çiftçilerin karşılaştığı bir diğer zorluk da konutlara yakın tarlalara gübre uygulama ihtiyacıdır. Koku nahoş olabilir! Bununla birlikte, işlenmiş NEO sulu harcı kokusuzdur, ancak azot miktarını iki katına çıkarır. Bu nedenle, aynı sonucu elde etmek için daha az sulu harç gerekir.
Neil'in kızı Susannah ve damadı Adam da aile şirketinin bir parçası ve gelecekte çiftliği yönetmeye devam edecekler. Sulu harcın arıtılması, çevresel düzenlemelere uymasına, gübreden en iyi şekilde yararlanmasına ve kimyasal gübrelerden bağımsız kalmasına yardımcı olur. Sistemi güneş enerjisiyle çalıştırmak, Holly Green Farm’ın sürdürülebilirlik referanslarına da katkı sağlıyor.
Dyson ailesi: yeni nesil çiftçiler
“100 yılı aşkın bir geçmişe sahip olan bir aile çiftliği işletiyorsanız, uzun vadeli düşünür ve planlama yaparsınız. Yeni nesil bir çiftçi olarak sürdürülebilirliğin kritik önem taşıdığını söyleyebilirim," diye ekliyor Neil. Kendisi, GEA’nın verimli çözümlerinin, süt çiftçiliğine ekolojik, esnek ve hayvan-dostu bir şekilde devam etmesini sağlayacağına inanmakta.
Holly Green Farm (Buckinghamshire, İngiltere), düşük karbonlu gübreler kullanarak süt çiftçiliğini daha sürdürülebilir hale getiriyor
Next Generation Farming
